Koronavirüs nedeniyle cezaevlerinde yaşanabilecek olumsuzluklara dikkati çeken Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, tahliye süreçlerinin başlaması gerektiğini ve genel affın gündeme gelmesini istedi. ATO Genel Sekreteri Ali Karakoç da, cezaevlerinin hijyensiz olduğunu belirterek, “Hiç düşünmeden cezaevlerinde bulunan hasta tutuklular tahliye edilmeli” çağrısında bulundu.
Türkiye cezaevlerinde 300 bini aşkın tutuklu ve hükümlü bulunuyor. Hak ihlalleriyle gündemden düşmeyen cezaevleri, koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla birlikte bir kez daha tartışma konusu oldu.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyon üyesi Ömer Faruk Gergerlioğlu, cezaevindeki koşullara dair şunları söyledi: “Kapasite fazlalığı var. Cezaevlerinde kalabalıktan dolayı yaşam son derece sıkıntılı. 15 kişilik koğuşlarda 40 kişinin kaldığı oluyor. Kadınlar açısından büyük sıkıntı oluyor. 8-10 kişilik bir yerde 21 kişi kalabiliyor. İnsani büyük sıkıntılar oluşturuyor. İaşe sıkıntıları var. Kalabalıktan dolayı iki kişilik yemeği 6 kişiye verdikleri oluyor. Ve bu da insanların bağışıklık sisteminde önemli düşüşlere yol açıyor. Koronavirüs salgınında bağışıklık sistemi düşük olanlar büyük risk altında. Son aylarda bazı cezaevlerinde uyuz salgını oldu. Koronavirüs cezaevlerine eğer girerse kırar geçer. Çünkü sağlık sevklerinde büyük sorunlar var. İnsanlar revire çıkmada bile büyük sorunlar yaşıyor, doktor yetersizliği var.”
“CEZAEVLERİNDE TEST YAPILMIYOR”
Gergerlioğlu, herhangi bir koronavirüs şüphesinde acilen testlerin ve sevklerin yapılması koşullarının cezaevinde olmadığını belirtti. Gergerlioğlu, “Zaten cezaevi dışındaki insanlar bile bu konuda yetersiz bir hizmet alıyor. Türkiye’de vakaların çok olmadığı söyleniyor. Cezaevleri böyle bir hizmetten yararlanamıyor. Çünkü normal sağlık hizmetlerini alamıyorken, koronavirüs testinden faydalanmaları mümkün değil. Şu anda test yapıldığını duymadım. Zaten bu konuda önemli gecikmeler oluyor” dedi.
“GENEL AF GÜNDEME GELMELİ”
Ziyaret yasağının yetersiz bir önlem olduğunu ve gereken önlemlerin alınmadığını belirten Gergerlioğlu, alınması gereken önlemlere dair şunları söyledi: “Cezaevlerine bu bulaşmaz demek son derece cahilce bir yaklaşım. Eğer ki bulaştığı zaman salgın bir şekilde koğuşlarda korumasız durumdaki insanlar bu hastalıktan yoğun bir şekilde etkilenebilir. Çocuklu anneler, hamile kadınlar, lohusa kadınlar, yaşlı ve hasta mahpuslar var. Genel af, ceza indiriminin gündeme gelmesi gerekiyor. Bizim tekliflerimiz var, en azından bir yıl infaz ertelemesi olsun. En azından tutuklu yargılananların tutuksuz yargılanması gerekiyor. Önemli bir tahliye sürecinin olması gerekiyor.”
İnsan Hakları Derneği’nin (İHD) 2019 raporuna göre cezaevlerinde 458’i ağır olmak üzere bin 334 hasta tutuklu bulunuyor. Dünyaya hızla yayılan koronavirüs (Kovid-19) salgınında en riskli grupların başında hasta tutuklular geliyor. Adalet Bakanlığı’nın dün yaptığı açıklamada, virüse karşı cezaevlerinde tedbirlerin alındığını açıkladı. Ancak tedbirlerin yetersiz olduğunu düşünen kamuoyunun endişeleri sürüyor.
Ankara Tabip Odası (ATO) Genel Sekreteri Ali Karakoç, yaşlı ve kronik hastalıkları bulunan tutukluların risk grubunda olduğunu belirterek, “ Hiç düşünmeden cezaevlerinde bulunan hasta tutuklular tahliye edilmeli” çağrısında bulundu.
Koronavirüse karşı kişisel hijyenin önemine dikkat çeken Karakoç, “Ama tutuklular istediği zaman duş alacak suya bile ulaşamıyor. Tutuklular sınırlı zamanlarda banyo yapabiliyor. Bir an önce bunun önüne geçilmeli. Tutukluların sağlığı ve güvenliği devletin koruması altındaysa gereği yapılmalıdır. Hijyen için gerekli malzemeler cezaevinde bulunan kişilere ücretsiz dağıtılmalı, hükümlü ve tutuklular gidip kendileri kantinlerden almamalı. Cezaevlerinde çok dar alanlar mevcut ve tutuklular buralarda tutuluyor. Düzenli havalandırma yapılmalı, hükümlü ve tutukluların havalandırmaya çıkması bu dönemde çok önemli. Bağışıklık sistemlerinin iyi olması gerekir bunun için de beslenme ihtiyaçları daha iyi hale getirilmek zorundadır” diye belirtti.
“CEZAEVİ ÇALIŞANLARI RİSK”
Cezaevi görevlilerinin tutuklular açısından risk teşkil ettiğini dile getiren Karakoç, “Çalışanlar sürekli eve gidip geliyor. Onların halk otobüslerini kullanmaması gerekir, özel araçlarla taşınmaları lazım. Mümkün olduğunca toplumdan izole edilmeleri gerekir. Çünkü bu virüsü cezaevlerine taşıyacak kişilerin başında bu çalışanlar geliyor” diye konuştu.
MA