Ermenistan ile Azerbaycan arasında 27 Eylül’de Dağlık Karabağ bölgesi için çıkan çatışmalar şiddetlenirken Rusya devreye girdi, iki ülkenin dışişleri bakanları Moskova saatlerce süren görüşme yaptı ve Dağlık Karabağ’da ateşkes ilan edildi.
Açıklama, görüşmelere aracılık eden Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’dan geldi.
Azerbaycan ile Ermenistan’ın anlaşmaya vardığı ateşkes, Cumartesi günü saat 12.00’den itibaren geçerli olacak.
Lavrov, ‘esirlerin ve cenazelerinin takas edilmesi için ateşkes ilan edildiğini’ ve Azerbaycan ile Ermenistan’ın görüşmelere başlayacağını söyledi.
Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ile Ermenistan Dışişleri Bakanı Zohrab Mnatsakanyan’ın Moskova’daki görüşmesi yaklaşık 10 saat sürdü.
Moskova’da gerçekleştirilen görüşme sonrası Lavrov ‘ateşkes’ açıklamasını yerel saatle sabah 03.00’da yaptı.
Lavrov, iki ülkenin çözüm için görüşmelere başlayacağını duyurdu.
Sputnik’in aktardığına göre, “İnsani yardım amaçlı olarak Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin arabuluculuğu ve kriterleri doğrultusunda esirlerin, tutsakların ve cenazelerin değişimi için ateşkes ilan edildi” denilen açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Azerbaycan Cumhuriyeti ve Ermenistan Cumhuriyeti, AGİT Minsk Grubu eşbaşkanlarının arabuluculuğuyla, çözümün ana prensipleri temelinde barışçıl bir çözüme mümkün olan en kısa sürede ulaşmak amacıyla esaslı müzakerelere başlıyor.”
Lavrov’un aktardığı ortak açıklamada ayrıca, bölgedeki belirli ateşkes parametrelerinin ayrı ayrı kararlaştırılacağı belirtildi.
Bununla birlikte açıklamada, tarafların Dağlık Karabağ konusundaki müzakere formatlarını değiştirmemeye kararlı olduklarına vurgu yapıldı.
Dağlık Karabağ’da 27 Eylül’de başlayan çatışmalarda 300’den fazla kişi hayatını kaybetti, binlerce kişi evlerini terk etmeye zorlandı.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev görüşme öncesi devlet televizyonunda yaptığı açıklamada, Ermenistan’a Dağlık Karabağ konusundaki ihtilaflarını barışçıl yollarla çözmek için “son bir şans” verdiklerini söylemişti.
Aliyev ulusa sesleniş konuşmasında, “Her halükarda topraklarımızı geri alacağız. Ermenistan’a çatışmayı barışçıl yollarla çözme şansı veriyoruz. Bu onların son şansı” diye konuştu.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı daha önce de, Ermenistan askerleri çekilmediği sürece çatışmalara son verilmeyeceğini, ordularının Karabağ’ın tümünü ele geçirinceye dek operasyonlara devam edeceğini belirtmişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de Perşembe akşamı Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’la telefon görüşmeleri sonrası çatışmaların insani nedenlerle durdurulması çağrısı yapmış ve iki ülkenin dışişleri bakanlarını Moskova’ya davet etmişti.
Putin ayrıca çatışmalarda ölen askerlerin naaşlarının teslim edilmeleri ve esir takası yapılması çağrısında bulunmuştu.
Rusya’nın yanı sıra ABD ve Fransa da Güney Kafkasya’da daha büyük bir savaşın engellenmesi için çabalarını artırdı ve ateşkes çağrısı yaptı.
Dağlık Karabağ, Birleşmiş Milletler (BM) ve uluslararası toplum tarafından Azerbaycan’ın bir parçası olarak tanınıyor.
Bölgede 1991 yılında “Dağlık Karabağ Cumhuriyeti” ilan edildi. Ancak bu ülkeyi Ermenistan dahil hiçbir ülke tanımadı.
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın Dağlık Karabağ’a çözüm bulunması için arabuluculuk faaliyetleri yürütmek üzere 1992’de kurduğu Minsk Grubu’nun eş başkanlığını ABD, Rusya ve Fransa yürütüyor.