Kapitalizmin gelişmesi ile birlikte sosyo-ekonomik yaşamda meydana gelen değişimler, toplumda kadının yerini ve konumunu da önemli ölçüde farklılaştırmıştır. Farklılık kendini üç alanda hissettirmiştir. Bunlar, “üretici”, “tüketici” ve “metalaşma” sürecindeki kadının yeridir.
Doğası gereği, kapitalizm, her şeyi, metaya dönüştürmüş, başkasına devredilebilir, pazarda işlem görebilir hale getirmiştir. Görünüşte her şey özgür kılınmış, her şeye parasal değer verilmiştir. Sistem, özelliği gereği, insanın kullanım biçimini de değiştirmiştir. Bu süreçte kadın, ideal bir tüketici olmanın yanında, tüketimi teşvik edici bir obje durumuna getirilmiştir. Kör bir tüketici durumuna getirilmeye çalışılan kadın, mal veya hizmetlerin albenisini artırarak, satışı artırma amacına yönelik olarak kullanılan yardımcı nesne olarak görülmektedir.
Kişilik oluşumu, bilgi ve bilinç birikimine kadar tüm yaşamımızı etkisi altına alan medya (televizyon, gazete, internet, dergi, kitap, sinema, radyo.) gündelik hayatın önemli bir parçası haline gelmiştir. Hem görsel, hem de yazılı basında cinselliğin ve ağırlıklı olarak kadın unsurunun ön plana alınması her zaman baş vurulan bir yöntem olmuştur. Medya her türlü teknik veya her türlü mesajın az veya çok geniş bir topluluk içinde yayılmasını sağlayan yöntemlerin tümüdür. Eğlendirme, bilgilendirme, kültürel şekillenme, siyasileşme ve toplumsallaşma rollerine sahip olan medya, kültür üretiminin dağıtımının belirleyicisi olarak ortaya çıkmıştır. Bu yöntemler arasında en ilgi çekenin kadın kullanımı olduğunu göstermektedir. Medyada kadın konumunu değerlendirebilmek için reklam boyutunu da dikkate almak gerekmektedir. Reklam, medyanın ekonomik boyutudur ve neyin, nasıl tüketileceğini insanın bilinçaltına yerleştirme, diğer medya içeriklerine göre çok çarpıcı biçimde ve daha hızlı verme özelliğine sahiptir. Bunu yaparken de, değerli bir araç olarak, insan unsurunu kullanmaktadır. Diğer yandan, yeni pazar açısından kadınlar hedef olarak seçilmiştir. Kadınlara yönelik dergi ve programlarla kadınlar önemli bir tüketici kitlesi olarak yerini almaktadır. Günümüzde gazetelerde, reklam panolarında kadın unsurunu bolca görmek mümkündür. Reklamcının gözünde, kadın, iki farklı özellik taşımaktadır. Kadın reklamlarında başkalarını ikna etmek ve etkilemek için kullandığı önemli bir araç haline getirilmiştir. Bilindiği gibi, kadınlara edilgen, duygusal, sezgisel, kontrol gücünden yoksun olma gibi birtakım özellikler atfedilmiştir. Reklamlarda dikkat çeken bir diğer özellik de, ürün hakkındaki bilginin erkek tarafından verilmesi, kadının ise uygulayıcı olarak görülmesidir. Reklamlarda kadın, ev kadını, sadık eş, pek zeki olmayan temizlikçi veya ev kadını, fazlaca yetenek gerektirmeyen alt düzeyde çalışanlar olarak yer bulmakta ve ev içinde çoğunlukla kadınların kullanacağı ürünleri kadınlara sunmakla görevlendirilmektedirler. Reklam, Kapitalist dünyanın, tüketici kitleyi güdülemek, yâni tüketimi teşvik etmek için ihtiyaç duyduğu önemli bir araçtır. Reklamlarda insan unsurunun, özellikle kadınların kullanımı gittikçe yaygınlaşmaktadır; bu bağlamda kadın vücudu, ürün tanıtımında etkin bir araç olarak kullanılmaktadır. Yine aynı zamanda Medyanın bir diğer boyutu olan Gazetelerde tirajı artırmak için akıl almadık yöntemler denenmektedir. Bunlardan oldukça ilgi çekeni kadının dekoratif aksesuar veya vitrin olarak kullanılmasıdır. Gazete ve sitelerde hemen hemen tüm sayfalarda kadın resmi kullanılmaktadır. İlk sayfada ve son sayfada kadın resmi kullanılması çok yaygındır ve özellikle son sayfada yer alan kadının obje (haberden bağımsız, resmin haber olduğu) olarak kullanıldığı göze çarpmaktadır. Kullanılan resimlerin çoğunluğunun herhangi bir haberle bağlantılı olarak kullanılmasına rağmen resmin bizzat haber olduğu da görülmektedir. Gazetede magazin kısmında yer alan kadınlar daha çok iyi ahlaklı, başarılı, zeki, dürüst, işinde becerili ve bilgili biçiminde nitelenmekten ziyade büyüleyici, star, çapkın, ünlü, zengin, sosyete güzeli, etkileyici, çekici, seksi gibi nitelemelerle sunulmaktadır. Diğer yandan haberlerle ilgili resimlerde ise kadının düşkünlüğü, çaresizliği, güçsüzlüğü, cehaleti gibi nitelemeler kullanılmıştır. Medyada kadının üretken olarak rol alması, kadın konusunda istenen bilginin iletilmesi açısından oldukça önemlidir. Medyada karar alma mekanizmalarında çok fazla olmamakla birlikte, kadının aktif olarak yer alıyor olması, kadının medyadaki yeri açısından oldukça önemli bir diğer bir boyuttur. Bunun için her alanda bilinçli bir mücadele yürütmek şarttır.
Kaynak: https://ozelsavasakarsimucadele-platformu.com/
